Symboliczna schematyczność i kreatywność animacji w sposobie ilustracji fabuły są cechami, które powodują, że filmy te nie starzeją się. Na naszych oczach zmieniają się obowiązujące trendy w sztuce, szczególnie szybko dzisiaj, za sprawą nowoczesnych technologii, jednak ten plastyczny sposób, zaproponowany w filmach o Bolku i Lolku, wpisał się na trwałe w wyobraźnię zbiorową kolejnych pokoleń. Animacja w tych filmach posiada niebywałą wartość artystyczną, a przez to nie staje się banalna mimo upływu czasu. Również odzwierciedla sposób ujmowania rzeczywistości przez dziecko, jest przez to czytelna w sposobie ilustracji wydarzeń, motywów i zachowań bohaterów. Dlatego właśnie rysunkowe postacie Bolka i Lolka niezwykle silnie wpisują się w percepcję odbiorców, a fabuła konsekwentnie ten obraz utrwala; dzieje się tak dzięki wiedzy czy może intuicji ich twórców związanej ze sposobem poznawania świata przez dziecko. Nie można również zapominać, że żyjemy obecnie w świecie znaków, piktogramów czy akronimów, a filmy z Bolkiem i Lolkiem są świetnym sposobem na oswojenie się z nimi, sprzyjają uczeniu się umownego, graficznego sposobu komunikowania się.

Wspomniano wcześniej o fabule jedynie w kontekście obrazów rysunkowych, podczas gdy treściowa analiza scenariusza zwraca uwagę na przesłanie kierowane do małych odbiorców dotyczące współpracy i pomagania słabszym, działania pro publico bono. Dziś, kiedy dominuje skrajny indywidualizm, wskazanie na rolę współpracy jest zasadne, przy czym – co warto podkreślić – dzieje się to bez nieznośnej dydaktyki.

Bolek i Lolek posiadają różne cechy osobowości, które uzewnętrzniają się w ich działaniu, jednak zawsze potrafią sprostać wyzwaniom, trudnym okolicznościom, ich pragmatyzm i kreatywność pozwalają im wyjść obronną ręką i osiągnąć zamierzony cel, przy czym, jak wspomniano wcześniej, są to działania prospołeczne. Bolek i Lolek, a w późniejszych produkcjach i Tola, wspólnie rozwiązują różne trudne problemy.


W latach 70. ubiegłego wieku ich twórcy w fabule tych filmów nawiązali do tradycyjnych baśni, doskonale łącząc świat „tu i teraz” z tym magicznym, co było ówcześnie prekursorskim przedsięwzięciem. Właśnie tak czynią dzieci w wieku przedszkolnym; ich świat wyobraźni, fantazji i świat realny wzajemnie się przenikają. To jest kolejna przyczyna powodzenia tych filmów; rozwojowe podobieństwo ekranowych bohaterów do małych odbiorców umożliwiające tym ostatnim rozumienie fabuły i identyfikację.

Inną cechą charakterystyczną filmów z Bolkiem i Lolkiem jest wartka akcja budząca zainteresowanie, duża doza dowcipu, humoru, dzięki czemu dzieci budują pozytywny nastrój. Przedstawiony obraz świata społecznego, w którym rządzą uniwersalne wartości, wzmacnia poczucie bezpieczeństwa, sprawiedliwości i sprzyja rozumowaniu moralnemu.

Również inne filmy takie jak np. „Reksio” czy „Krecik” w fabule zwracają uwagę na system wartości, jednak szczególnie koncentrują się na rolach, zadaniach, jakie należy realizować. Reksio dba o dom, gospodarstwo, wszystko zauważy, pomoże czy naprawi szkodę, a Krecik bacznie obserwuje innych ucząc się od nich, w ten sposób buduje swą wiedzę o świecie zachęcając małych widzów do naśladownictwa.

Muzyka filmowa towarzysząca tym projekcjom stanowi doskonałe uzupełnienie treści, a dzięki onomatopejom urealnia wydarzenia budując adekwatny do fabuły klimat emocjonalny. Wprowadzone elementy rytmiczne doskonale współgrają z rozwojem wrażliwości muzycznej dziecka.

Nauczyciele czy rodzice preferują wspomniane bajki filmowe; znają je, ponieważ oglądali je w czasach swego dzieciństwa, wiedzą, że niosą uniwersalne wartości, w tym przekaz pomagania innym. Mimo, że truizmem jest stwierdzenie, iż człowiek jest istotą społeczną i od jego umiejętności funkcjonowania w grupie w dużej mierze zależy sukces, jaki odniesie w życiu, również zadowolenie, jakie będzie odczuwał żyjąc wśród innych, to zwrócenie uwagi na ten aspekt u progu rozwoju dziecka jest istotne.

Nie przekreślając nowych produkcji jednak warto oprzeć się na tych sprawdzonych, uznanych filmach takich, jak wyżej wymienione, by stanowiły zaczyn w stymulacji rozwoju dziecka, a dopiero później poszukiwać innych, nowatorskich, wartościowych zarówno w aspekcie plastycznym, jak i treściowym. Nie można zapominać, że filmy mają ogromny wpływ również na rozwój estetyczny dziecka.

dr Maria Molicka, psycholog, doc. PWSZ w Lesznie