Z góry ustalone reguły znacznie ułatwiają funkcjonowanie każdej grupy społecznej, w tym także rodziny. Często zapobiegają nieporozumieniom i konfliktom, ustalają normy postępowania, wyznaczają granice. Zasady zasadami, ale jak zmotywować wszystkich członków rodziny do ich przestrzegania?
Szanse zdecydowanie się zwiększją, jeśli reguły ustalimy wspólnie - ze wszystkimi osobami, których będą dotyczyć. Czynne uczestnictwo w ich tworzeniu zwiększa motywację do ich przestrzegania i zmniejsza ryzyko konfliktu w momencie egzekwowania skutków. Z tego względu warto dać dzieciom możliwość brania udziału w ustalaniu zasad rodzinnych i zabrania głosu w podejmowaniu decyzji, które ich dotyczą. Z jednej strony poczują się docenione, a z drugiej pewniejsze siebie i odpowiedzialne za swoje decyzje. Konsekwencją takiego postępowania będą bliższe i cieplejsze relacje w rodzinie
Dodatkowy bonus
Ważną zaletą wynikającą ze wspólnego podejmowania decyzji, jest znalezienie najlepszych rozwiązań zgodnie z zasadą „co dwie głowy to nie jedna". Pomaga ona rozwijać kreatywnoś oraz lepiej poznać przekonania i upodobania poszczególnych członków rodziny.
Oczywiście dla rodziców może wydawać się łatwiejszym tworzenie zasasd w oparciu o wiedzę i doświadczenie, z góry zakładając, że dziecko jest zoobowiązane do ich przestrzegania. Prawdobodobnie wielu rodziców myśląc w ten sposób odniosło porażkę, a zasady stały się wówczas bezużytecznym pomysłem, który zmusza rodziców do ciągłej walki z dzieckiem o ich egzekwowowanie. Kiedy zdecydujemy się zrezygnować ze stwierdzeń pokroju „ojciec wie najlepiej" i oprzeć rodzinne zasady również na wiedzy i doświadczeniu dzieci, nie tylko poczujemy się bardziej skuteczni jako rodzice, ale również nauczymy dzieci otwartości na potrzeby innych.
Co razem, a co osobno
Musimy pamiętać, że nie wszystkie kwestie dotyczace rodziny mogą być podejmowane wspólne z dziećmi. Niektóre tematy powinny być przedmiotem troski tylko rodziców np. wydatki, zmiana pracy. Inne, jak choćby kwestie związane ze zdrowiem, nie podlegają dyskusji. Najważniejsze, aby pamiętać, że spotkania rodzinne, na których mają być podejmowane decyzje, powinny gromadzić wszystkich, których te zasady mają dotyczyć.
Tematy, które możemy, a nawet powinniśmy poruszać we wspólnych rozmowach to podział domowych obowiązków, prace w ogrodzie, opieka nad zwierzętami, formy spędzania wolnego czasu i wakacji, korzystanie z Internetu i komputera, oglądanie telewizji czy używanie samochodu. Trzeba pamiętać, że podczas wspólnej domowej debaty musimy zwracać uwagę na sposób komunikacji tak, by nie przerodziła się ona w konflikt. Nie forsujmy zatem swoich racji, wysłuchajmy pozostałych członków rodziny, ich potrzeb, problemów. Powiedzmy także o swoich. Zastanówmy się, co jest dla nas ważne: mieć rację, czy dobre relacje z bliskimi osobami. Żaden rozmówca, dorosły czy dziecko, nie czyta w naszych myślach. Mówmy zatem otwarcie i szczerze, jeśli chcemy zostać w pełni zrozumiani.
Trening Skutecznego Rodzica
Wspólne ustalenie i wprowadzenie w życie zasad z pewnością usprawni funkcjonowanie naszej rodziny, wpłynie pozytywnie na relacje i na wychowanie dzieci. Poukładany świat, z jasno określonymi wartościami i wzorcami zachowań daje poczucie bezpieczeństwa. Jeśli chcemy poszerzyć wiedzę na temat technik wychowawczych, możemy skorzystać ze specjalnych kursów. Jednym z nich jest Trening Skutecznego Rodzica, opracowany przez uznanego na całym świecie amerykańskiego psychologa i psychoterapeutę dr Thomasa Gordona, trzykrotnie nominowanego do Pokojowej Nagrody Nobla. Podczas warsztatów rodzice rozwijają swoje kompetencje komunikacyjne, uczą się także metody, która znacznie ułatwia wspólne tworzenie zasad rodzinnych. Dzięki zajęciom dorośli będą mogli lepiej komunikować się z dziećmi i odpowiadać na ich potrzeby.