Zagadnienie adopcji jest coraz poważniejszym problemem w naszym społeczeństwie. Ocenia się, że co 5 para w Polsce nie może mieć dzieci i większość z nich rozważa możliwość adopcji. Jednakże bardzo długi czas oczekiwania się na decyzje sądowe w tej kwestii zniechęca wielu potencjalnych rodziców adopcyjnych.
- Adopcja jest często jedyną szansą na normalny dom i szczęśliwe dzieciństwo dla najmłodszych pozbawionych rodziców - mówi Michał Rżysko, koordynator kampanii w Fundacji Świętego Mikołaja. - Wiemy, że największym marzeniem każdego wychowanka domów dziecka jest trafić do rodziny, która go pokocha i zapewni mu godne życie. W ramach raportu na Rok Rodzicielstwa Zastępczego chcemy zachęcać ludzi do adopcji, edukować ich w kwestii zakładania rodzin adopcyjnych oraz informować o najważniejszych barierach utrudniających procesy adopcyjne i sposobach ich pokonywania. Wierzymy, że podejmowane przez nas działania sprawią, że coraz więcej najmłodszych znajdzie kochających ich rodziców.

Główną przyczyną zbyt długiego oczekiwania na decyzje adopcyjne jest opieszałość sądów rodzinnych, które latami nie rozstrzygają sytuacji prawnej dzieci z placówek opiekuńczych. Z roku na rok rośnie średni czas regulacji statusu prawnego wychowanków z domów dziecka, a w konsekwencji wydłuża się czas oczekiwania dziecka na adopcję. Według danych statystycznych Ministerstwa Sprawiedliwości, przeciętnie ¼ spraw o przysposobienie przechodzi na następny rok. W niektórych sądach odsetek przeciągających się wyroków stanowi ponad 50% wszystkich spraw, w innych jedynie 3%. Tak duża rozbieżność w szybkości procedur adopcyjnych nie wynika z wielkości sądu oraz liczby rozpatrywanych spraw, a z opieszałości sędziów rodzinnych. W 2007 roku najwyższy odsetek przeciągających się spraw zanotowano w sądach w Sieradzu, Kaliszu, Gdańsku, Szczecinie i Legnicy, natomiast najsprawniej orzekały sądy w Zamościu, Łomży, Tarnobrzegu, Koninie, Lublinie i Radomiu.

- Coraz więcej par w Polsce szuka rozwiązania swoich problemów związanych z niepłodnością właśnie w adopcji - mówi Wojciech Pytel z Fundacji Rodzin Adopcyjnych. - Jest to bardzo dobra droga, która przynosi szczęście zarówno przyszłym rodzicom, jak i dziecku. Jednakże wiele sądów rodzinnych przeciąga sprawy toczące się w kwestii pozbawienia biologicznych rodziców ich praw rodzicielskich. Bardzo często sędzia woli ograniczyć prawa rodziców do opieki nad potomstwem niż odebrać im dziecko. A to właśnie wyrok pozbawiający praw rodzicielskich jest niezbędny, aby podjąć starania o adopcję. Sądy rodzinne powinny zdać sobie sprawę, że to od nich zależy los każdego wychowanka placówki opiekuńczej. Im sprawniej będą działać, tym więcej dzieci ma szansę na normalne życie.

Szacuje się, że w Polsce kilka tysięcy par czeka na adopcję. Najczęściej starają się oni o noworodki lub niemowlęta, aby jak najdłużej cieszyć się dzieciństwem swojej pociechy. Dla dzieci starszych, chorych lub rodzeństwa jedyną możliwością jest adopcja zagraniczna. Przeciętnie 8% orzekanych spraw to przysposobienia zagraniczne. Najwięcej tego rodzaju adopcji przeprowadziły sądy w Katowicach (22), Toruniu (14), Gliwicach (13) i Warszawie (12).

Procedura adopcyjna nie jest skomplikowana, jednakże może przeciągać się latami. Teoretycznie adoptować może każdy, kto chce ofiarować miłość opuszczonemu dziecku. Kandydaci na rodziców adopcyjnych muszą jednak spełniać szereg warunków dotyczących np. ich sytuacji materialnej, stanu zdrowia fizycznego oraz psychicznego czy motywów adopcji.